Εισαγωγή
Τους τελευταίους μήνες μια σειρά σημαντικών γεγονότων απώλειας που αφορούν πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων (κοντείνερ) έχει επισημάνει τους κινδύνους για τις εταιρείες που ασφαλίζουν όλο και μεγαλύτερα πλοία. Παραδείγματα, η ξαφνική αύξηση των κοντέινερ που χάθηκαν στη θάλασσα στην περιοχή του Βόρειου Ειρηνικού στα τέλη του 2020 και στις αρχές του 2021, η προσάραξη του Ever Given στη Διώρυγα του Σουέζ τον Μάρτιο και μια πυρκαγιά που κατέστρεψε το X-Press Pearl στα ανοικτά των ακτών της Σρι Λάνκα τον Ιούνιο. Αυτός είναι και ο λόγος οπου γίνονται προσπάθειες για τον περιορισμό των αυξανόμενων ναυτασφαλιστικών απαιτήσεων από τέτοια ατυχήματα, αλλά μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να έχει θετικό και ουσιαστικό αντίκτυπο.
Συνέπειες απώλειας
Οι απώλειες εμπορευματοκιβωτίων, οι πυρκαγιές πλοίων και η γενική τάση αύξησης των μεγεθών των πλοίων συμββάλουν για να δημιουργήσουν μεγαλύτερη έκθεση για τους ασφαλιστές. Ας μη ξεχνάμε ότι αύξηση των μεγεθών των πλοίων καθιστά πιο δύσκολο τον έλεγχο και τη διάσωση μαζί με περισσότερο φορτίο και σκάφος για απώλεια ή ζημιά. Οι αξιώσεις από αυτά τα συμβάντα μπορούν να επηρεάσουν όλους τους τομείς της θαλάσσιας ασφαλιστικής κάλυψης: κύτος και μηχανήματα, φορτίο και θαλάσσια ευθύνη, προστασία και αποζημίωση.
Για παράδειγμα,
το International Group of P&I Clubs και τα αντασφαλιστικά της προγράμματα καλύπτουν απαιτήσεις από 10 εκατομμύρια δολάρια έως 3,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Με τη συχνότητα και τη σοβαρότητα των ατυχημάτων και κατά συνέπεια των απαιτήσεων, η ανησυχία μεταξύ των ασφαλιστών και των αντασφαλιστών αυξάνεται. Ως λύση, οι ασφαλιστικές όρισαν άλλη τιμολογιακή πολιτική στο πλαίσιο του προγράμματος αντασφάλισης 2021-2022 για τα fully cellular container ships with no hatch covers. Ο όμιλος είπε ότι το έκανε αυτό επειδή τέτοια πλοία αντιπροσωπεύουν πλέον το 20% της χωρητικότητας που ασφαλίζεται από τα μέλη του, τα οποία έχουν αντιμετωπίσει πολλές μεγάλες αξιώσεις τα τελευταία χρόνια. Το ποσοστό αντασφάλισης ανά ολική χωρητικότητα για τα πλήρως κυψελωτά πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στο πλαίσιο του προγράμματος αυξήθηκε κατά 7%.
Απο τους μεγαλύτερους κινδύνους για την παγκόσμια ναυτιλιακή αλλά και ασφαλιστική βιομηχανίας είναι οι πυρκαγιές σε πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Μέχρι πριν από ένα χρόνο, σημειωνόταν, κατά μέσο όρο, μια πυρκαγιά κάθε δεύτερη εβδομάδα σε ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, αλλά ο αριθμός μειώθηκε ελαφρά τον περασμένο χρόνο.
Περίπτωση Mearsk Honam
Ας θυμηθούμαι τη πυρκαγιά σε στις 7 Μαρτίου 2018, στο ULCS, Maersk Honam.
Το σκάφος μήκους 353 μέτρων έπιασε φωτιά νοτιοανατολικά του Ομάν στο δρομολόγιο από τη Σιγκαπούρη προς το Σουέζ. Η φωτιά σταμάτησε στην υπερκατασκευή και τα μέλη του πληρώματος απομακρύνθηκαν. Πέντε μέη του πληρώματος όμως έχασαν τη ζωή τους. Χρειάστηκαν πέντε ημέρες για να τεθεί υπό έλεγχο η φωτιά και άλλες επτά εβδομάδες προτού το σκάφος μπορέσει να ρυμουλκηθεί σε κατάλληλο λιμάνι καταφυγίου – το Τζεμπέλ Άλι στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – για εκφόρτωση. Μετέφερε 7.860 κοντέινερ, όταν συνέβη το περιστατικό. Το πλοίο ήταν λιγότερο από ένα έτος ζωής και ήταν εξοπλισμένο με σύγχρονο πυροσβεστικό εξοπλισμό. Το περιστατικό αναμένεται να είναι ένας από τους μεγαλύτερους γενικούς μέσους όρους που έχουν καταγραφεί, (σε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια). Μια συνολική απώλεια θα μπορούσε να είχε ζημιές που ξεπερνούσαν το 1 δισεκατομμύριο δολάρια.
Τι παρατηρούμαι;
Αυτό που παρατηρείται να συμβαίνει είναι ότι τα συστήματα πυρόσβεσης έχουν αναπτυχθεί για να διασφαλίσουν ότι το πλήρωμα είναι σε θέση να διασφαλίσει την ασφάλειά του. Δηλαδή ότι το πλοίο συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις της Διεθνούς Σύμβασης για την Ασφάλεια της Ζωής στη Θάλασσα (SOLAS). Oι πυροσβεστικές δυνατότητες επί του σκάφους όμως δεν συμβαδίζουν με την αναβάθμιση του στα κοντέινερ πλοίαΑυτό είναι πολύ σημαντικό για να διασφαλιστεί η διατήρηση του ίδιου του σκάφους.
Τι γίνεται για τη μείωση απωλειών?
Για να μειώσουν τον κίνδυνο μεγάλων απωλειών, οι ασφαλιστές συνεργάζονται με πλοιοκτήτες, ναυπηγούς, σημαίες και οργανισμούς ταξινόμησης πλοίων για τη βελτίωση της ασφάλειας των πλοίων. Το πρώτο θέμα στην ατζέντα της είναι οι πυρκαγιές, όπου έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος. Γίνονται εργασίες για την τροποποίηση της Διεθνούς Σύμβασης για την Ασφάλεια της Ζωής στη Θάλασσα, αλλά και για τη βελτίωση της ανίχνευσης και του ελέγχου πυρκαγιάς σε νέα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Οι τροποποιήσεις θα τεθούν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2028, εάν εγκριθούν πριν από την 1η Ιουλίου 2026.
Πάντα χρειάζετε χρόνος για την εφαρμογή των κανονισμών, αλλά και πάντα κάποιες ναυτιλιακές εταιρείες αναλαμβάνουν δράση πριν τεθούν σε ισχύ οι κανονισμοί, και αυτός είναι παράγονας που ορίζει την ποιότητα τους.
Περίπτωση MSC Rachele
Την Τρίτη 21 Ιουνίου 2022, έγινε έκρηξη στο μηχανοστάσιο πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων MSC Rachele (IMO 9290282, κατασκευής 2005, με σημαία Παναμά, 90.745 gt, 7.747 TEU), ενώ το πλοίο βρισκόταν περίπου 20 nm νότια του Cape Cépet, καθ’ οδόν από τη Νάπολη της Ιταλίας προς το λιμάνι Fos-sur-Mer, Γαλλία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τρία μέλη του πληρώματος να τραυματιστούν.
Τι συναίβει;
Το γαλλικό Πολεμικό Ναυτικό ανέλβε τη μεταφορά των τριών ναυτικών για την άμεση ιατρική περίθαλψη τους στο στρατιωτικό εκπαιδευτικό νοσοκομείο Sainte-Anne στην Τουλόν. Το πλοίο έχει συνολικό πλήρωμα 20 ατόμων. Δύο από τα τρία τραυματισμένα μέλη του πληρώματος φέρεται να είναι σε κρίσιμη κατάσταση αφού υπέστησαν εγκαύματα.
Το περιφερειακό επιχειρησιακό κέντρο SAR (Cross Med) στην Τουλόν της Γαλλίας οργάνωσε την επιχείρηση διάσωσης τοποθετώντας μια ομάδα αξιολόγησης στο πλοίο για να καθορίσει την κατάσταση και την κατάστασή του πλοίου. Η ομάδα αξιολόγησης ανέφερε ότι η φωτιά είχε σβήσει, αλλά το σκάφος παρασυρόταν ακυβέρνητο και χωρίς ρεύμα μετά από έκρηξη στο κιβώτιο ταχυτήτων του κινητήρα και αυτό απενεργοποίουσε την πρόωση. Το AFP είπε ότι αναφέρθηκε ότι ο στροφαλοθάλαμος στη μηχανή του πλοίου εξερράγη και προκάλεσε πυρκαγιά. Η ομάδα επιβεβαίωσε ότι ήταν ασφαλές να ρυμουλκηθεί το σκάφος και η MSC μίσθωσε ρυμουλκά από το λιμάνι της Μασσαλίας για να διασώσει το πλοίο. Οι Γαλλικές αρχές δήλωσαν ότι το πλοίο έφτασε υπό ρυμούλκηση γύρω στις 4:30 π.μ. τοπική ώρα και ελλιμενίστηκε στο λιμάνι αργά το πρωί της 22ης Ιουνίου. Ο καιρός στην περιοχή, ήταν αρκετά ήπιος (με ανέμους εκτάσεως 3-4 μποφόρ και την θάλασσα ήρεμη) και αυτό βοήθησε τη ρυμούλκηση στο λιμάνι του Fos-sur-Mer. Υπήρχε και πρόβλεψη για ακόμη ένα πλοίο υποστήριξης και βοήθειας για να παράσχει ρυμούλκηση έκτακτης ανάγκης εάν χρειαστεί. Η φωτιά που προκλήθηκε από την έκρηξη τέθηκε υπό έλεγχο και δεν υπάρξε άμεση απειλή όσον αφορά τη ρύπανση ή την ασφάλεια στη θάλασσα.
Η εταιρεία
Η MSC εξέδωσε μια σύντομη δήλωση επιβεβαιώνοντας το περιστατικό στο μηχανοστάσιο του κοντέινερ και ότι προτεραιότητά της ήταν η ασφάλεια του πληρώματος. «Η MSC είναι πολύ ευγνώμων στο Γαλλικό Ναυτικό για την άμεση βοήθειά τους. Τρεις ναυτικοί τραυματίστηκαν στο περιστατικό και έχουν εκκενωθεί με ελικόπτερα για ιατρική φροντίδα». Η MSC αναφέρει ότι παρακολουθεί την κατάσταση και ότι αυτή τη στιγμή αξιολογείται η κατάσταση του πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. «Οι προκαταρκτικές μας αναφορές δείχνουν ότι δεν υπήρξε καμία ζημιά στα κοντέινερ στο πλοίο. Έχουμε ενημερώσει τους επηρεαζόμενους πελάτες με φορτίο επί του πλοίου για το συμβάν του πλοίου και θα τους κρατάμε ενήμερους για τις μελλοντικές κινήσεις του πλοίου και του φορτίου του.»
Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για θέματα πυρόσβεσης στα πλοία, ναυτιλίας και ναυτασφάλισης, παρακολουθήστε τα παρακάτω προγράμματα:
Εντατικό Πρόγραμμα Πυρασφάλειας Πλοίων
Certificate in Shipping Business
Certificate in Marine Insurance
www.e-wma.com
